Mangala bir Türk mankala oyunudur. Irak’ta oynanan Halusa, Filistin’de oynanan El-mankala ve bir Baltık Alman oyunu olan Bohnenspiel ile çok benzerlik gösterir. Mısır’daki bedeviler arasında oynanan kuralları büyük ölçüde farklı olan Mangala isimli bir başka bir oyun da bulunmaktadır.

16. yüzyıldan başlayarak Türk minyatürlerinde mangalaya ait tasvirler yer almıştır. Metin And’a göre bu oyun mankala oyunlarından bahseden ilk eserlerden olan Binbir Gece Masalları’nda anlatılan (15. gece) mankala ile doğrudan ilişkili olabilir. Batılı kaynaklarda ise mangaladan ilk kez 1694’te İngiliz oryantalist Thomas Hyde‘nin çalısmasında bahsedilmiştir. Jean Antoine Guer’in 1747 yılında Paris’te yayımlanan Moeurs et Usages des Turcs (Türkler’in Gelenek ve Alışkanlıkları) isimli eserinde, oyundan Mangola olarak bahsedilmektedir. İngilitere’de 1860 başlarında Mangola yeni bir oyun olarak tanıtılmış ve Jaques şirketi tarafından yayımlanmıştır.

Kuralları

• Oyunda 14 (veya 12) oyuk kullanılır. Bunlara ek olarak her oyuncu oyunda kazanacağı taşlarını koymak üzere bir kale çukuruna sahiptir.
• Her iki oyuncu oyun başında kendi tarafındaki 7 (veya 6) oyuğa 5 taş koyar.
• İlk oyuncu kendi tarafındaki çukurlardan birini seçer ve içindeki taşları, saatin tersi yönünde, sıradaki çukurlara birer birer bırakarak ilerler.
• Eğer dağıtılan son taş ile çukurdaki taş sayısı 2 veya 4’e ulaşırsa bu çukurdaki taşlar çukurun kimin tarafında olduğuna bakılmaksızın kazanılmış olur ve oyuncunun kalesine katılır.
• Bu çukurdan önceki çukurlarda da 2 veya 4 taş bulunuyorsa bu taşlar da kazanılmış olur.
• Oyuncular sıra ile bir el oynar. Bir oyuncunun o anda kendi tarafındaki çukurlarda taşı kalmamışsa oyuncu o el için sırasını savmış olur.
• Oyun bütün çukurlar boşaldığında sona erer. Oyun sonunda kalesinde en çok taş biriktiren oyuncu kazanmış olur.

Bu İlan    ENTEGRA   Entegrasyon Sistemleri ile Listelenmiştir